Campagne-lès-Guines

Het platteland achter de Franse Opaalkust is golvend en dunbevolkt. De gemeente Campagne-lès-Guines ligt een twintigtal kilometer van Cap Blanc Nez en telt 445 inwoners (2015).

Alle straten komen uit op een pleintje waar ook de kerk is gelegen. Als je door de ijzeren poort stapt die naar de kerk leidt zie je rechts het monument van de gesneuvelden. Het dorp verloor drieëntwintig van haar zonen tijdens de Eerste Wereldoorlog. Een zware tol voor een kleine gemeente. Voor de laatste gesneuvelde is op één van de toegangswegen naar het dorp nog een groot gedenkkruis opgetrokken: "A la douce mémoire de Louis Bigo. Glorieusement tombé au champs d'honneur à Gemicourt."

De witte muren van de Saint-Martin kerk contrasteren sterk met de rode loper die van het portaal naar het altaar leidt. Er hangt een vaandel met de afbeelding van de patroonheilige Martinus van Tours, bij ons beter bekend als Sint-Maarten, die de helft van zijn mantel aan een blinde bedelaar schenkt. 

Als je terug de kerk uitgaat ligt het gemeentehuis aan de rechterkant. Burgemeester Bruno Demilly is een sympathieke gastheer. Dankzij hem vinden we de weg naar het kasteeltje waar de Belgische kandidaat cavalerie officieren verbleven tussen 1915 en 1918. Maurice des Ombiaux, kabinetschef van de Minister van Oorlog, beschrijft het in 1917 als volgt:

"L'école de cavalerie a élu domicile dans un petit château ou pavillon de chasse, entouré d'un parc fleuri aux frondaisons majestueuses, au milieu d'un site admirable de champs vallonnés et de coteaux couronnés de bois."

Het kasteeltje ligt wat achterin, maar als je ervoor staat zie je meteen dat het gebouw gelijk is aan dat van de brochure van Maurice des Ombiaux. Het is één van de vijf kastelen die het dorp rijk is. 

Vandaag is Campagne-lès-Guines een wat ingeslapen maar mooi dorp. Tijdens de Grote Oorlog moet het er een drukte van belang geweest zijn. Vanaf oktober 1914 streken Belgische troepen Cyclisten, Lanciers en Gidsen neer in de driehoek Guines-Ardres-Campagne-les-Guines. Er werden verschillende kantonnementen ingericht, waarvan de opleidingscentra deel uitmaakten. "Le petit village proche n'était pas organisé pour recevoir en permanence un tl supplement d'habitants" schrijft Maurice des Ombiaux. 

Campagne-lès-Guines is een groene oase doorsneden met enkele straten met de Rue du Château als slagader. Als je het dorp uitrijdt begrijp je meteen waarom de Belgische cavalerie het tijdens de Grote Oorlog als opleidingsplaats uitkoos. Omgeven door landbouwgrond en afgezoomd met hagen en heggen is het een ideaal oefenterrein voor ruiters. De logistieke basis van het Belgisch leger te Calais lag eveneens in de grote regio. 

Het Centre d'Instruction de Sous-Lieutenants Auxiliaires de Cavalerie (CISLAC) ging van start op 22 april 1915. Het werd geleid door majoor Aimé Haegeman tot 26 december 1919 maar verhuisde in november 1918 nog naar de regio rond Koksijde. Voor de soldaat cavaleristen was er het Centre d'Instruction de Cavalerie (CIC) dat verspreid was over de aangrenzende gemeentes Rodelinghem, Bouquehault en Guînes. Ze werden er ondergebracht in houten barakken. 

Het patriottische werk van René Lyr maakt eveneens melding van het opleidingscentrum voor officieren. 

"In de ruiterij-school vormde men door velddienst en praktische oorlogsrijkunst die ondernemende en stoutmoedige officieren, die gelegenheid kregen al hunne initiatief-hoedanigheden en vermetele dapperheid te ontplooien, tijdens de achternazetting van de Duitschers uit hunne stellingen verdreven door den onstuimigen stoot van onze prachtige troepen."

De Opaalkust is alom bekend als een prachtig natuurgebied. Het achterland en Campagne-lès-Guines is zeker de moeite om nader te ontdekken. De sporen van de Eerste Wereldoorlog en de Belgische aanwezigheid zijn er nog steeds.

Kris Smets (tekst en kleurenfoto's)

Bronnen

DES OMBIAUX, Maurice, Un Royaume en Exil. La Belgique du Dehors., Paris, 1917

LYR, René, Nos Heros Morts pour la Patrie., Bruxelles, 1920

BRABANT, Willy, HOECK, Paul, WARNAUTS, Jean-Paul, DELEERS, Jo, GUERIN, Jean-Pierre, BARA, Xavier, La Cavalerie Belge au fil des siècles., 2014